Aklınızdaki Bütün Sorular ve Ücretsiz Bilgi almak için bizi arayabilirsiniz-  Eyüp Çiftci – 0 533 818 9576

2022 yılında e-arşiv ve e-fatura zorunluluğu nasıl değişecek?

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yeni yayınlanan 535 numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile elektronik belgelerin kullanımı ve denetiminde önemli değişikliklere gidildi. Peki ilgili tebliğ e-fatura ve e-arşiv kullanımını nasıl etkileyecek?

Gelir İdaresi Başkanlığı, kağıt belge düzenlemekten kaynaklanan maliyetlerde tasarruf sağlanması ve denetimin kolaylaştırılması amacıyla geçen yıl Resmi Gazete’de yayınlanan 509 Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile e-fatura ve e-arşiv sistemlerine geçişte önemli değişiklikler yapmıştı.

e-Dönüşüm uygulamalarının hızlı yükselişi neredeyse her sektörde kendini gösteriyor. 2022 yılında firmaların e-fatura ve e-arşiv fatura uygulamasına geçmelerinde yeni değişikliklerin olup olmayacağı ise yeni bir merak konusu oldu.

Bu yazımızda 2022 yılında e-fatura ve e-arşiv fatura kullanma zorunluluğu olan firmaları ele aldık; e-faturaya gönüllü geçiş yapanlara sağlanan avantajları anlattık.

e-Faturaya geçiş şartları

Bildiğiniz üzere, e-fatura sistemine geçişte en önemli değişiklik ciro limitinde yaşanmıştı. Geçtiğimiz yıllarda 10 milyon TL olan ciro limiti yayınlanan tebliğ ile 5 milyon TL’ye düşürülmüştü. Bununla birlikte e-fatura zorunluluğu 2021 yılı için; 2020 yılı cirosu 5 milyon TL ve üzerinde olan firmaların 1 Temmuz 2021’ye kadar geçiş yapmalarını içeriyordu.

2022 yılı e-fatura ve e-arşive geçiş zorunluluğu

2020 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı cirosu 5 milyon TL’yi aşan firmaların 1 Temmuz 2021’de e-fatura ve e-arşiv fatura sistemine, 1 Ocak 2022 tarihinde ise e-defter zorunluluğu getirilen mükellefler arasında yer alması kararlaştırılmıştı.

Fakat GİB, 22 Ocak 2022 tarihinde yayımladığı tebliğ ile e-belge zorunlu geçişlerinde yeni düzenlemeye gitti.

GİB’in yeni düzenlemesiyle e fatura geçme zorunluluğu

GİB tarafından 22 Ocak 2022 Cumartesi günü yayımlanan tebliğ ile e-fatura ve e-arşive geçiş zorunluluğu için belirlenen ciro limitleri aşağı çekildi. Son durumda, 2020 ve 2021 yılı brüt satış hasılatı 4 milyon TL, 2022 ve müteakip hesap dönemleri için 3 milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin e-faturaya geçiş zorunluluğu bulunuyor.

Zorunluluk kapsamındaki işletmelerin 1 Temmuz 2022 tarihine kadar e-faturaya geçiş yapmaları gerekiyor.

Brüt satış hasılatı tutarına göre e-fatura sistemine geçecek işletmelerin e-defter uygulamasına geçiş tarihi ise 1 Ocak 2023 olarak belirlendi.

Tebliğde e-faturaya zorunlu geçişin olduğu sektörlere yönelik açıklamalar da yer aldı:

  • Gerek kendi siteleri gerekse de internet satış platformları üzerinden veya her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışı gerçekleştiren mükelleflerden, 2020 ve 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlara,
  • Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden; 2020 ve 2021 hesap dönemleri için 1 milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlara,
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmelerine e-fatura ve e-arşiv fatura uygulamalarına geçme zorunluluğu getirildi.

e-Fatura ve e-arşiv fatura sistemine gönüllü olarak geçen firmaların belirtilen limitleri aşmadan e-defter uygulamasına geçmeleri zorunlu görülmedi.

Ciro limitine bakılmaksızın e-faturaya geçmesi gereken sektörler de söz konusu. Bu sektörleri özetleyecek olursak:

  • ÖTV 1 ve 3 kapsamındaki ürünleri üreten şirket sahiplerinin, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayan firmaların 1 Temmuz 2022’e kadar e-faturaya geçmeleri gerekiyor. Bu tarihten sonra yeni faaliyete başlayanlar ise ilk 3 ay içerisinde sisteme geçmek zorunda.
  • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11’inci maddesi kapsamındaki mal ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar dahil) ve yolcu beraberi eşya ihracı (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren e-fatura olarak düzenlemeleri gerekir.

İhracat işlemlerinde e-fatura uygulamasındaki geçiş zorunluluğu ve e-ihracat faturası ile ilgili pek çok sorunun yanıtına “e-İhracat hakkında 15 soru 15 cevap” adlı yazımızdan ulaşabilirsiniz.

e-Arşiv zorunluluğu

e-Arşiv sistemine geçiş şartlarıyla ilgili olarak tebliğde yer alan maddeleri özetleyecek olursak, 1 Mart 2022 tarihine kadar:

  • Mevcut durumda e-fatura mükellefi olan firmaların,
  • İnternet üzerinden ilan yayınlayan veya hizmet satanlara aracılık eden firmalara,
  • Aynı gün içerisinde vergi mükellefi olmayanlara düzenlenen toplam fatura tutarı 30 bin TL’den 5 bin TL’ye indirilirken, vergi mükellefi olanlar için ise bu tutar, GİB tarafından belirlenen fatura kesme sınırına eşitlendi. Bu sınır her yıl güncellenmekle birlikte, 2022 yılı için 2000 TL’dir.

e-Fatura kullanmamanın cezası var mı?

Evet, vardır. Bu, Özel Usulsüzlük Ceza Had ve Tutarı kapsamında değerlendirilir ve belirlenen tutar seneden seneye değişiklik gösterebilir. 2020 yılında 350 TL olan ceza tutarı, 2021 yılında 380 TL olarak belirlenmişti. 2022 yılında ise fatura bedelinin %10’u kadar ceza ödeneceği belirlendi.

Hangi durumlarda düzenlenmemiş sayılacağını ve e fatura cezası alınabileceğini ise şöyle açıklayalım:

  • e-Faturanın alınmaması ve verilmemesi
  • Düzenlenen belgelerde gerçek tutardan farklı tutarlara yer verilmesi
  • Elektronik olarak düzenlenmesi gerekirken kağıt olarak düzenlenmesi durumunda e-fatura belgesi düzenlenmemiş kabul edilir.

Siz e-fatura mükellefi misiniz?

Satış hasılatınız yukarıda sözü geçen e-fatura limiti kapsamında ise veya zorunluluk kapsamında olmadan e-fatura uygulamalasına geçerek fatura kesiyor iseniz evet; siz de bir e-fatura mükellefisiniz. e-Fatura mükellefi kapsamında olanlar, sisteme geçmemeleri halinde birtakım cezai yaptırımlara maruz kalırlar.

e-Fatura mükellefi sorgulama nasıl yapılır?

Hem müşteri hem de işletme açısından merak edilen bu soruyu cevaplayalım.

Ticari ilişkide olduğunuz kurum veya şahsın elektronik fatura mükellefi olup olmadığını öğrenmek için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ilgili sayfasını ziyaret ederek e-Fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler listesine ya da e-arşiv fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler listesine ulaşabilirsiniz.

Eğer e fatura sorgulama işlemini gerçekleştirmek istiyorsanız;

  • Fatura düzenleyenin TC Kimlik No veya Vergi Kimlik No’sunu girin.
  • Faturanın üzerindeki fatura numarasını, tutarını kontrol edin.
  • İstenilen Güvenlik Kodu bilgisini de doğru bir şekilde girdiğinizden emin olun.

Eczaneler e-faturaya ne zaman geçecek?

Bir diğer gelişme ise, eczaneler ve medikal malzeme sağlayıcılarında görüldü. Sağlık hizmeti sağlayıcılarının 1 Temmuz’da e-fatura uygulamasına geçmesi kararlaştırıldı.

Eczaneler e-faturaya ne zaman geçecek

Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayan sağlık hizmeti sunucuları ile medikal malzeme ve ilaç/etken madde temin eden tüm mükellefler (hastane, tıp merkezleri, dal merkezleri, diyaliz merkezleri, Sağlık Bakanlığından ruhsatlı diğer özelleşmiş tedavi merkezleri, tanı, tetkik ve görüntüleme merkezleri, laboratuvarlar, eczaneler, tıbbi cihaz ve malzeme tedarikçileri, optisyenlik müesseseleri, işitme merkezi, kaplıcalar, beşeri tıbbi ürün/ürün sunan ve/veya üreten özel hukuk tüzel kişileri ve bunların tüzel kişiliği olmayan şubeleri, ecza depoları vb.) 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren, bu tarihten sonra Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayanlar ise söz konusu kuruma fatura düzenlemeye başlamadan önce e-fatura uygulamasına geçiş zorunlu hale getirilmiştir.

Bu konu ile ilgili daha detaylı bilgiye sahip olmanız adına Mali Müşavir Alper Erdem’in sağlık sektörü özelinde uygulanan e-belge zorunluluğuna dair kaleme aldığı yazıyı okumanızı öneririz.

Komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler, 2021 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren, işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

E-Fatura Nedir ?

Türkiye’de 397 sıra no.lu VUK tebliğine ile hayata geçirilen ve 5 Mart 2010 tarihinden itibaren uygulamada olan e-fatura, veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen, VUK gereği bir faturada yer alması gereken bilgilerin içerisinde yer aldığı, satıcı ve alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir platform (GİB) üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir belgedir.

Diğer bir tanımla elektronik faturalama olarak da ifade edebileceğimiz e-fatura, tanımlanan standart kâğıt fatura ile tamamen aynı hukuki niteliklere sahip olan, oluşturma, gönderme, saklama ve ibraz gibi adımların tamamının elektronik ortamda gerçekleştirildiği faturalama şeklidir.

Kimler E-Fatura kullanmalıdır ?

20 Haziran 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 454 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile E-Defter ve E-Fatura uygulamalarının kapsamı genişletilmiştir. Buna göre daha önceden zorunluluk getirilmiş olan mükelleflere ilave olarak;

A. 2014 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 10 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflere,

B. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK) lisans alan mükelleflere, (Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu bent kapsamında değerlendirilmeyecektir.)

C. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükelleflere,elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir.

Yukarıdaki (a) bendinde sayılan şartı;
– 2014 hesap döneminde sağlayan mükellefler 1 Ocak 2016 tarihinden,
– 2015 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ise ilgili hesap dönemine ilişkin gelir/kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği tarihi takip eden hesap döneminin başından,
(b) ve (c) bentlerinde sayılanlardan;
– 20 Haziran 2015 tarihinden önce lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler 1 Ocak 2016 tarihinden,
– 20 Haziran 2015 tarihinden sonra lisans alan veya mükellefiyet tesis ettirenler ise lisans aldıkları ya da mükellefiyet tesis ettirdikleri tarihi izleyen hesap döneminin başından,itibaren elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçmek zorundadırlar.

E-Fatura ile ilgili yayınlanan tüm tebliğlere http://www.efatura.gov.tr/efaturamevzuat.html adresinden ulaşılabilmektedir.

Müşterilerimizin Yapması Gerekenler Nelerdir?

1-) E-Fatura uygulamasına internet aracılığı ile başvuru yapacak mükellefler gerçek kişi ise öncelikle elektronik imza diğer adıyla Nitelikli Elektronik Sertifika (Nes), tüzel kişi ise mali mühür sertifikasını almaları gerekmektedir.
Elektronik İmza (Nitelikli Elektronik Sertifika) alımı için aşağıdaki yöntem izlenmektedir:

* www.kamusm.gov.tr/basvurular/nes/ adresindeki süreçler takip edilerek başvuru gerçekleştirilmelidir.
* Elektronik İmza (Nitelikli Elektronik Sertifika) alımı için gerekli ücret bilgilerine ;
www.kamusm.gov.tr/urunler/nitelikli_elektronik_sertifika/fiyatlandirma.jsp linkinden ulaşabilirsiniz.
* Elektronik İmza (Nitelikli Elektronik Sertifika) geldikten sonra izlenecek yollar için ;
www.kamusm.gov.tr/islemler/sertifikami_aldim_ne_yapmaliyim linkini ziyaret edebilirsiniz.

Mali Mühür Sertifikası alımı için aşağıdaki yöntem izlenmektedir:

* mm.kamusm.gov.tr adresinden SÜREÇLER bölümüne giriş yapılır. Buradaki süreçler takip edilerek başvuru gerçekleştirilmelidir.
* Mali Mühür Sertifikası ücretlerine mm.kamusm.gov.tr/fiyatlandirma linkinden ulaşabilirsiniz.
* Mali Mühür Sertifikası geldikten sonra, izlenecek yollar için mm.kamusm.gov.tr/surecler/aldim_ne_yapmaliyim/ linkine başvurabilirsiniz.

2-) Elektronik İmza veya Mali Mühürü alan mükelleflerimiz E-Fatura başvurusu için www.efatura.gov.tr/efaturabasvuru.html adresinden “Elektronik Başvuru Yapmak İçin Tıklayınız” bölümüne giriş yapılır ve ilgili alanlar doldurularak kayıt işlemi tamamlanır.
E-Fatura uygulamasına Elektronik Başvuru ile ilgili rehber ve kılavuza www.efatura.gov.tr/dosyalar/efaturabasvuru/ linkinden ulaşabilirsiniz.

Mali mühür, e-Faturanın veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkar edilmezliğini garanti altına alır. Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı TÜBİTAK tarafından, tüzel kişiler ile kurum, kuruluş ve işletmelere elektronik sertifika sağlama hizmeti vermek üzere Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Kamu Sertifikasyon Merkezi kurulmuş ve işletilmektedir.